wandelen zonder te lopen

Suriname, 20 november 2020.

Nieuw Nickerie, het is 6.15. De wekker gaat, de zon komt op. Douchen.
Op de veranda van ons Bruynzeel huis geven de kolibrietjes een flight show. Zij ontbijten met honing uit de tere roze bloempjes. Jaap en ik eten een broodje pindakaas met banaan.
Dan springt Jaap op de fiets, hij is weer helemaal in zijn element. Ik zwaai hem uit. Een uur later komt hij alweer thuis want zijn eerste dag begint het met een staking op het MMC.
Het personeel heeft nog geen salaris ontvangen. De volgende dag is er uitbetaald en loopt alles weer op rolletjes. Het ziekenhuis is heel goed maar heeft uiteraard ook te lijden onder de crisis.

Operatiedagen: maandag en vrijdag.
Poli: dinsdag en donderdag
Jaap: ‘ik heb 24/7 een telefoon op zak want je weet maar nooit wat je op je bordje krijgt…’
Hij is de enige chirurg in het district.

Aan het eind van de dag gaan we zwemmen en kletsen met de Surinamers in het sportcentrum om de hoek. Daarna fietsen we met de andere specialisten richting de Zeedijk om te eten op het terras van de ‘Residence Inn’. Of we gaan tennissen en kletsen in het sportcentrum.
Ik werk bij het WIN ofwel ‘Welzijn in Nickerie’, een sociaal cultureel centrum vlakbij het sportcentrum.
Ik help daar mee om het welzijnswerk in Nickerie weer op te bouwen.
Het WIN heeft ooit gebloeid, maar het is ernstig verwaarloosd. Spreekkamers en lokalen zijn leeg. Corona doet de rest. Slechts een enkele bezoeker komt nog naar de bibliotheek.
Er is nu tijd om te 'chillen' dat betekent hier samen eten en praten (in die volgorde).
Ik vraag en luister en vraag door. Dat lijkt misschien passief, maar wees gerust: ik zweet, en niet alleen van de tropische warmte of de hoeveelheden kip met rijst!
Nu, drie maanden na de regeringswisseling, beginnen mensen opener te spreken over maatschappelijk gevoelige zaken. Voorheen stuitte ik op een muur. Stel je voor dat er altijd iemand mee kan luisteren die jou het mikpunt van roddel maakt of er zelfs voor zorgt dat je je baan verliest.
Dat de medewerkers van de WIN nu openlijk hun mening durven te uiten maakt een enorm verschil, wat een geestelijke bevrijding!
Nu kunnen de Surinamers deze kostbare vrijheid gaan gebruiken om samen concrete plannen te maken voor het Suriname over 5, 15, en 25 jaar. Zou je denken.
Voor ons uit Nederland is dat vanzelfsprekend. Maar hoe langer je hier bent hoe meer het tot je doordringt hoezeer de huidige Surinaamse maatschappij het gevolg is van honderden jaren slavernij...het lijkt wel een soort gif dat zich nestelt in het hart van de mensen en dit gif geeft men ongewild door aan zijn kinderen. Het is niet lang geleden. Het is dichtbij. Vandaag.
Toen ik nog nooit in Suriname was geweest dacht ik: 'kom op nu, hou op met slachtoffer gedrag, laten we de hedendaagse slavernij bestrijden, ik voel me niet verantwoordelijk voor die geschiedenis'. Dat kan best waar zijn, ik voel het nu echt anders. Er zijn hier heel veel zwakke gezinnen. Daar houd ik het even bij, later daarover meer.

In juli kreeg het WIN vanuit Nederland groen licht voor 3 projecten:
- Senioren dagbesteding
- Buddy project: dreigende schooluitvaller koppelen aan PABO student
- Museum inrichten over de historie van Nickerie.

a.s donderdag is het zover: de eerste senioren ochtend!

Over het Buddy project:
Een middelbare scholier die dreigt uit te vallen wordt gekoppeld aan een student van de PABO.

Stel je voor je bent een Surinaamse jongen en zit op de middelbare school in Nieuw Nickerie. ‘Hoge cijfers halen dat is zaligmakend’ hebben je ouders met de beste bedoelingen er bij je ingeramd. En jij wil ook iemand zijn, de meiden imponeren en een open toekomst voor je zien. Echter langzaam gaan je ogen open en de toekomst dicht. Je ziet om je heen dat de meeste mensen vroeg of laat uiteindelijk toch in de winkel van hun vader terecht zijn gekomen of het land zijn gaan bewerken. Het handjevol die het heeft geschopt tot dokter probeert naar het buitenland te emigreren. Het is onvermijdelijk dat ook jij net als je vrienden valt voor de verleiding van het snelle geld, al dan niet aangemoedigd door vader of oom. Met glanzende cadeaus zoals een brommer.
Zo worden op straat vele jongens helemaal ingekapseld in deze harde macho wereld.
Op zaterdagavond zitten we buiten te eten in het kleine centrum van Nickerie vlakbij de Zeedijk. We zien jonge mannen op prachtig gepoetste motoren langsrijden. Dan volgt een hele stoet glanzende Toyota’s met jonge gezinnen erin.
Je aanschouwt het en denkt …hoezo is Suriname failliet? …zou dit nou allemaal drugsgeld zijn?!
Hoe dan ook… ze rijden rondjes en flaneren. In Suriname heet het ‘wandelen’.
Later in die week vraag ik aan iemand hoe het zit: jonge mannen gaan een lening aan, vaak aangemoedigd door hun vrouw, voor een 2e hands Toyota uit Japan. Het geld wordt vaak overgemaakt door familie in Nederland.
De mannen hier repareren hun auto’s en poetsen tot ze er als nieuw uitzien. Je ziet hier vrijwel uitsluitend Toyota’s dus er zijn genoeg onderdelen.
Maar…intussen rijst de inflatie de pan uit! De rente en aflossing kan niet meer opgebracht worden. De Toyota’s worden momenteel weer massaal ingeleverd bij de kredietverstrekkers. Een restschuld en weer een frustratie rijker. En niets geïnvesteerd in je persoonlijkheid.
Ik zeg er trouwens bij dat een auto niet alleen maar status is. Zonder auto wordt je leven hier behoorlijk omslachtig. Vooral in Paramaribo waar je met het OV muurvast komt te staan in het verkeer.

Ik wens de jonge mensen hier toe dat ze op de middelbare school in Suriname staatsinrichting krijgen! En vakken zoals maatschappijleer, economie, en het het zorg!
Dan krijgen de jongens en meiden een kans om weerbaar te worden. Sterke gezinnen en sterke onderwijzers, dat is wat ze hier in de allereerste plaats nodig hebben.
De problemen hier zijn vele en de oorzaken zitten diep.
Wat ik zie en opvang probeer ik een beetje te schetsen voor jullie.
Ik vertel volgend blog meer over het onderwijs hier, want of Suriname tot bloei komt of blijft leeggezogen door buitenlandse parasieten…dat hangt af van de kinderen en jong volwassenen die hier vandaag in de schoolbanken zitten.
De nieuwe minister van Onderwijs, Wetenschap en Cultuur Mw. Marie Levens staat open voor verandering…kan zij het mogelijk maken?
Hoe dan ook…waar ter wereld vind je zo’n uniek land als Suriname? Het is dunbevolkt (bijna 600.000 inwoners, de stad Amsterdam heeft 870.000 ). Het is rijk aan grondstoffen, heeft een onuitsprekelijk mooie natuur, diversiteit aan culturen en een unieke geschiedenis!